Барање правда за ЛГБТИ+ активисти нападнати во Бања Лука

На мрачната годишнина одбележана на 18 март минатата година, неколку ЛГБТИ+ активисти во Бања Лука, Босна и Херцеговина, станаа жртви на насилен напад. Овој напад се случи само неколку часа откако локалните власти забранија настан на ЛГБТИ+, повикувајќи се на безбедносни ризици. Очевидци раскажуваат за застрашувачката сцена пред канцелариите на Транспаренси Интернешнл, кадешто новинарот и активист Вања Стокиќ и други се соочија со напад од група вооружена со стапови и шишиња.

Овој чин, којшто е за осуда, претставува одраз на вознемирувачкиот тренд на насилство насочено кон активистите во регионот. Ситуацијата дополнително се влошила поради наводна небрежност од страна на Министерството за внатрешни работи на Република Српска (МУП РС), кое, наводно, ја загрозило безбедноста на активистите со тоа што ги принудиле под придружба да излезат на улиците непосредно пред нападот.

Долевајќи масло на огнот, на нападот му претходеа говори на омраза од страна на влијателни личности како Милорад Додик, Претседателот на босанскиот ентитет Република Српска и Драшко Станивуковиќ, градоначалникот на Бања Лука. Шокантно е тоа што ниту Додик, ниту Станивуковиќ не се соочија со никакви кривични пријави или истраги и покрај потенцијалната улога на нивната реторика во поттикнувањето насилство.

Како одговор на прекршувањата, правниот тим на босанскиот Марш на гордоста покрена правна постапка, поднесувајќи претставки до институцијата Народен правобранител за човекови права на Босна и Херцеговина. Овие жалби опфаќаат низа прашања, вклучително и наводната небрежност на МУП РС, говор на омраза од јавни личности и незаконска забрана на јавни собири.

Иако е постигнат одреден напредок во случајот на една тужба против МУП РС, сè уште се чека на одговорите на преостанатите жалби. Ваквиот недостаток на транспарентност и одговорност ги поткопува напорите за ефикасна борба против насилството и дискриминацијата.

Последиците од нападот оставија длабока лузна на ЛГБТИК заедницата, зголемувајќи ги постоечките стравови од насилство и дискриминација. Потребна е итна институционална акција за да се осигурат безбедноста и правата на сите поединци, без оглед на нивната сексуална ориентација или родов идентитет. Властите мора да им дадат приоритет на темелните истраги и да го поддржуваат владеењето на правото, демонстрирајќи непоколеблива посветеност на правдата и еднаквоста.

Во неодамнешната јавна изјава, Организацискиот комитет на босанскиот Марш на гордоста во Бања Лука истакна: „Ги повикуваме народниот правобранител и обвинителите да ги извршуваат своите должности и да се придржуваат до законите кои строго забрануваат дискриминација. Бараме институционална заштита, повикувајќи на непоколеблива нулта толеранција за говорот на омраза и насилството врз ЛГБТКИ заедницата, како и против сите форми на насилство“.