03 Мај Неоправдан притвор за двајца поранешни полицајци на тајната полиција во предметот на Славко Ќурувија

Во предметот Радониќ и Ромиќ (претставка бр. 43674/16, 4.4.2023), Европскиот суд за човекови права едногласно одлучи дека дошло до повреда на чл. 5 ст. 3 (право на слобода и безбедност) од Европската конвенција за заштита на човековите права, како и до повреда на чл. 5 ст. 4 (право на разгледување на законитоста на лишувањето од слобода од страна на суд во кус рок).

Предметот се однесувал на притворот во траење од речиси три и пол години на двајца поранешни полицајци на тајната полиција, осомничени за убиство на познатиот српски новинар и издавач на весници Славко Ќурувија во 1999 година. Убиството на познатиот новинар доведе до негодување на меѓународната заедница, а се сметало дека еден од мотивите е јавната критика на г-дин Ќурувија на политиките на Слободан Милошевиќ. Случајот се однесувал и на должината на постапката пред Уставниот суд за преиспитување на нивниот притвор. Кривичниот процес за нивниот предмет е сè уште во тек.

Подносителите на претставката, Милан Радоњиќ и Ратко Ромиќ, се српски државјани кои се родени во 1959 и 1963 година и живеат во Белград. Тие се поранешни припадници на тајната полиција. Влијателен српски новинар и новински издавач бил застрелан од зад грб.

Судот не утврди ниту една причина за несогласување со наодите на Уставниот суд дека првите четиринаесет месеци од нивниот притвор биле оправдани, меѓу другите причини, и поради потребата да се зачува јавниот ред во случај жалителите биле да бидат ослободени, со оглед на природата на висок профил на предметот, но дека со текот на времето, и за преостанатите две години и три месеци од нивниот притвор, таа причина престанала да биде валидна. И покрај тоа што националните судови затоа го признаа прекршувањето на правата на подносителите на претставката, Судот забележа дека не им бил доделен никаков надомест. Според тоа, Судот одби да го отфрли предметот поради непостоење на статус на жртва и смета дека имало повреда на член 5 став 3 од Конвенцијата.

Судот, исто така, утврди дека постапката пред Уставниот суд траела повеќе од две години. Немало исклучителни околности за да се оправда оценувањето на уставноста во траење од две години за прашања кои биле релативно јасни. Ниту, пак, прекумерниот обем на работа на судот не може да биде оправдување за премногу долгата постапка во предметот на жалителите. Судот смета дека двете години потребни за да се донесе одлука за законитоста на притворот на подносителите на претставката не може да се сметаат за „кус рок“, што претставува прекршување на член 5 став 4.

Конечно, во согласност со членот 41 (правично задоволување), Судот одлучи дека Србија треба да им плати на жалителите по 1.000,00 евра (ЕУР) за причинета нематеријална штета. 

Преземено од веб-сајтот на Судот за човекови права