13 Qer Drejtësi për aktivistët LGBTI+ të sulmuar në Banja Lukë

Në një përvjetor të zymtë të shënuar më 18 mars të vitit të kaluar, aktivistë LGBTI+ në Banja Lukë, Bosnje-Hercegovinë u bënë viktima të një sulmi të dhunshëm. Ky sulm ndodhi vetëm disa orë pasi autoritetet lokale kishin ndaluar një ngjarje LGBTI+, duke përmendur shqetësimet e sigurisë. Dëshmitarët okularë përshkruan një skenë tronditëse jashtë zyrave të Transparency International, ku gazetarja dhe aktivistja Vanja Stokic dhe të tjerë u përballën me një sulm nga një grup i armatosur me shkopinj e shishe.

Ky akt i dënueshëm nxjerr në pah prirjen shqetësuese të dhunës që i ka për cak aktivistët në rajon. Situata u përkeqësua nga neglizhenca e pretenduar e Ministrisë së Punëve të Brendshme të Republikës Srpska (MUP RS), e cila thuhet se komprometoi sigurinë e aktivistëve duke i shoqëruar ata në rrugë pak para sulmit.

Duke i shtuar benzinë zjarrit, sulmi i parapriu gjuhës së urrejtjes nga figura me ndikim si Milorad Dodik, Presidenti i entitetit boshnjak të Republikës Srpska dhe Drasko Stanivukovic, Kryetari i Komunës së Banja Lukës. Çuditërisht, as Dodiku as Stanivukovici nuk janë përballur me ndonjë kallëzim ose hetim penal pavarësisht rolit të mundshëm të retorikës së tyre në nxitjen e dhunës.

Si përgjigje të shkeljeve, ekipi ligjor për Paradën e Krenarisë së Bosnjës filloi procedurat ligjore, duke paraqitur ankesa në Institucionin e Avokatit të Popullit për të Drejtat e Njeriut të Bosnjës dhe Hercegovinës. Këto ankesa përfshijnë një sërë çështjesh, duke përfshirë neglizhencën e pretenduar të MUP RS-së, gjuhën e urrejtjes nga figurat publike dhe ndalimin e paligjshëm të tubimit publik.

Ndërsa është bërë përparim me një padi kundër MUP RS-së, përgjigjet për ankesat e tjera mbeten në pritje. Kjo mungesë transparence dhe llogaridhënieje cënon përpjekjet për të luftuar në mënyrë efektive dhunën dhe diskriminimin.

Pasojat e sulmit kanë lënë gjurmë të thella në komunitetin LGBTIQ, duke përshkallëzuar frikën ekzistuese të dhunës dhe diskriminimit. Nevojitet veprim urgjent institucional për të garantuar sigurinë dhe të drejtat e të gjithë individëve, pavarësisht orientimit të tyre seksual ose identitetit gjinor. Është e domosdoshme që autoritetet t’i japin përparësi hetimeve të plota dhe të mbështesin sundimin e ligjit, duke demonstruar përkushtim të palëkundur ndaj drejtësisë dhe barazisë.

Në një deklaratë të fundit publike, Komiteti Organizativ i Paradës së Krenarisë Boshnjake në Banja Lukë theksoi “Ne i bëjmë thirrje avokatit të popullit dhe prokurorëve të përmbushin detyrat e tyre dhe t’u përmbahen ligjeve që ndalojnë rreptësisht diskriminimin. Ne kërkojmë mbrojtje institucionale, duke kërkuar zero tolerancë të palëkundur ndaj gjuhës së urrejtjes dhe dhunës ndaj komunitetit LGBTQI, si dhe kundër të gjitha formave të dhunës.”